مطالعه تطبیقی نقوش پرنده سفالینه‌های ایران دوره عباسی و سفال‌های چین(مربوط به قرن 9 میلادی)

Authors

  • سید جواد ظفرمند استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شهر شیراز، استان فارس
  • نجمه دستغیب کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشگاه شیراز، شهر شیراز، استان فارس
Abstract:

از دوره عباسی تحولاتی در نقش سفال‌های ایران پدید آمد که گفته می‌شود یکی از دلایل آن سفال‌های وارداتی چین بوده است. از رایج‌ترین تزییناتی که روی این سفالینه‌ها در ایران و چین مشاهده می‌شود، نقش پرنده است. به همین سبب در این پژوهش مقایسه‌ای بر اساس الگوهای فرمی نقوش پرندگان سفالینه‌های ایران، در دوره عباسی (9 تا 13 میلادی) و سفال‌های وارداتی قرن 9 میلادی چین جهت یافتن تأثیرات متقابل سفالگری این دو تمدن بر یکدیگر صورت می‌گیرد.  گردآوری داده‌ها با استفاده از روش کتابخانه‌ای و مراجعه به موزه‌ها یا سایت‌های اینترنتی آن‌ها صورت گرفته است. برای جمع‌آوری نمونه‌ها، از سفالینه‌های مراکز مهم سفالگری ایران شامل گرگان، نیشابور، کاشان، ری، ساوه، آمل و کردستان و سفال‌های پیداشده در کشتی تجاری بلیتانگ چین استفاده‌شده است. برای بررسی نقوش نیز از شیوه توصیفی- تحلیلی بهره گرفته‌شده است.    در بررسی ریخت‌شناسی نقوش پرنده در سفال‌های چینی و مقایسه با نمونه‌های ایرانی که هم‌عصر یا متأخرتر بودند، شباهت‌هایی مشاهده می‌شود. حرکت آزاد قلم و هماهنگ شدن نقش با ظرف به کمک خم شدن یا پیچش دایره‌وار پرنده از ویژگی‌هایی است که در هر دو مشاهده می‌شود؛ اما تفاوت‌های زیادی نیز با مقایسه نمونه‌ها آشکار می‌گردد. باوجودی که روابط تجاری بین دو تمدن همسایه سبب متأثر شدن متقابل هنرهای دو منطقه شدند، اما هیچ‌کدام نسخه کپی از دیگری نیستند و وجود خصوصیات منحصربه‌فرد در نقوش هر دو منطقه، تأثیرات متقابل بین دو فرهنگ با حفظ هویت خویش را نشان می‌دهد...

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نماد پرنده در آثار شاعران فرانسوی قرن نوزدهم میلادی، با نگاهی به ادب فارسی

جهان اسطوره‌ای، جهانی است که نماد‌های سازندة آن از بسیاری جهات مشترکند و همواره چهره‌ای متفاوت ازجهان رئالیستی را به تصویر می‌کشند. البته همین نگرش شگفت‌انگیز به جهان پیرامون، موجب غنای ادبیات می‌گردد و اشتراکات جهان استعاری نمادها، سبب سهولت پژوهش در آثار نویسندگان وشاعران نامدار با رویکردی تطبیقی می‌شود. آنچه در این مقاله مورد توجه نگارنده قرار گرفته، پژوهش در اشعار برجستة نویسندگان شهیر فران...

full text

مطالعه تطبیقی- تحلیلی نقوش سفالینه های آقکند با نقوش منسوجات قرن های چهارم تا ششم ه.ق.

The Aghkand potteries have high position in the classification of pottery types of the early Islamic period. Since the researchers assess the start and use of Aghkand potteries from the 4th century to the mid of the middle Ages of Islamic period, so in this paper we perused the comparison of pottery designs of Aghkand and textile designs of Buyid and Seljuk periods that lie in the interval. Whi...

full text

نماد پرنده در آثار شاعران فرانسوی قرن نوزدهم میلادی، با نگاهی به ادب فارسی

جهان اسطوره ای، جهانی است که نماد های سازندة آن از بسیاری جهات مشترکند و همواره چهره ای متفاوت ازجهان رئالیستی را به تصویر می کشند. البته همین نگرش شگفت انگیز به جهان پیرامون، موجب غنای ادبیات می گردد و اشتراکات جهان استعاری نمادها، سبب سهولت پژوهش در آثار نویسندگان وشاعران نامدار با رویکردی تطبیقی می شود. آنچه در این مقاله مورد توجه نگارنده قرار گرفته، پژوهش در اشعار برجستة نویسندگان شهیر فران...

full text

مطالعه تطبیقی- تحلیلی نقوش سفالینه های آقکند با نقوش منسوجات قرن های چهارم تا ششم ه.ق.

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهایی است که تجلی گاه باورها، اساطیر و جهان بینی تمدن های بشری به شمار می آید و نقوشی که بر سفال نقش می بندد، معرف میراثی است که در آن بستر به وجود آمده است. هنر سفالگری در طی نخستین سده های اسلامی، غنا و ارزشی بیش از پیش یافت. در طبقه بندی انواع سفالینه های دوره اسلامی، سفال های نوع آقکند از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در مقاله حاضر، سعی شده تا پس از ترسیم پیش زمینه...

full text

بررسی نقوش زن در سفالهای دوره سلجوقی

سفالینه ها اساساً اولین محل ابراز یا بیان اندیشه های آدمی بوده است، چنانکه سفالینه های سلجوقی بیانگر مفاهیمی چون اعتقادات، باورها، آداب و رسوم، خواستها و آرزوهای انسان در طول این دوران و نشاندهنده تحولات هنری، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این دوره می باشد. در این میان بخشی از نقوش این دسته از آثار را نقش زن به خود اختصاص می دهد که پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی این نقوش پرداخته است. تأکید اص...

15 صفحه اول

حصار در قرن نوزده میلادی

حصار یکی از ملک‌های مهم ورارود است که در گذر تاریخ به‌دلیل داشتن جایگاه استراتژیک و امکانات اقتصادی در تعیین خط سیاسی بیشتر خاندان‌های حکمران منطقه، نقشی مؤثر داشته است. البته، نقش این منطقه از عهد تیموریان به بعد در سرنوشت ورارود بیشتر شده است. تأثیر حصار در جغرافیای سیاسی و اقتصادی تاجیکستان معاصر نیز انکارناشدنی است. ازآنجا‌که قرن نوزدهم میلادی برای ایران و ورارود آغاز تحولات سرنوشت‌ساز بود،...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 38

pages  106- 118

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023